Sinds de arrestatie van de Catalaanse rapper Pablo Hasél stonden afgelopen week verschillende Spaanse steden ‘s avonds letterlijk en figuurlijk in lichterlaaie in naam van het recht op vrije meningsuiting. De federale coalitieregering kibbelt over de aanpak van de straatguerilla. In Catalonië gaat het door de rellen over een hervorming van het Catalaanse politiemodel, in de verkennende gesprekken voor een regionale regeringsvorming tussen de nationalistische partijen ERC, CUP en JuntsxCat. De reden is het buitensporige geweld dat de Mossos d’Esquadra (Catalaanse politie) aanwenden om de betogers uiteen te drijven.
De strategie die de Mossos (en ook andere Spaanse politiekorpsen) gebruiken is een uitvinding van de Catalaan David Piqué, de in 2016 plots overleden commissaris-generaal voor territoriale coördinatie van de Mossos d’Esquadra. Naar aanleiding van de hardnekkige krakersbeweging, in de jaren negentig van de vorige eeuw in de activistische wijk Gràcia in Barcelona, ontwikkelde hij het Sherwood Syndroom. Het verwijst naar de legende van Robin Hood. Robin Hood besliste zelf welke rijken er werden beroofd en aan welke armen de buit werd geschonken.
De theorie van Piqué bepaalt dat wanneer een demonstratie nog niet gewelddadig is, er door de politie moet worden geprovoceerd door middel van willekeurige, brute aanhoudingen. Het gevoel van vernedering dat dit produceert, heeft als bedoeling de gemoederen op te hitsen om een veldslag uit te lokken. Wanneer de betogers agressief beginnen te worden, zal de politie niet reageren. Op het ogenblik dat het geweld escaleert, zal de politie zich terugtrekken tot het punt dat er zoveel schade wordt aangericht dat het sociaal onaanvaardbaar wordt.
Op dat ogenblik rukt de politie razendsnel uit zodat de demonstranten niet de kans krijgen om te vluchten. Dan begint de beoogde veldslag waardoor de politie de betogers met geweld kan uiteendrijven en massaal arrestaties kan verrichten. Piqué geeft in zijn theorie wel toe dat er zo onschuldige slachtoffers kunnen vallen.
Omdat de protesten in Madrid deze week zich concentreerden op één plek was deze tactiek des te meer duidelijk merkbaar. De demonstranten verzamelden op het plein Puerta del Sol dat smalle toegangsstraten heeft. Eerst controleerde de Policia Nacional de mensen die het plein opkwamen met het voornemen om ergernis op te wekken. Daarna verhinderden ze de betogers om het plein te verlaten. De politie begon vervolgens willekeurig mensen te bedreigen. Langzaamaan groeide de agressie onder de demonstranten totdat een massaal gevecht ontstond waardoor de plaza door de arm van de wet kon worden schoongeveegd.
Het is een opus moderandi die al langer dan vandaag ergernis oproept. In Catalonië zijn de Mossos d’Esquadra verontwaardigd over het zware geweld dat ze de afgelopen dagen op straat tegenover zich kregen en over de vraagtekens van de Catalaanse politici i.v.m. hun optreden. Het lijkt onvermijdelijk dat dit wordt opgenomen in het regeerakkoord van de toekomstige regionale regering.
Comments