In de nasleep van de economische crisis van tien jaar geleden dachten velen dat het toerisme de enige economische pijler was die in de Catalaanse hoofdstad altijd overeen zal blijven staan. Een kip die nooit zou stoppen met gouden eieren leggen.
Barcelona’s klassiekers werden het afgelopen decennium meer en meer onder de voet gelopen. Gaudí’s versie van de Efteling, Parc Güell, kon je daarom alleen nog bezoeken mits reservering, de onophoudelijke stroom tourbussen konden hun passagiers niet meer pal voor de “Sangria” Familia laten uitstappen en de cruiseschepen meerden bijna aan tot bij de Rambla’s omdat de haven uit zijn voegen barstte.
In alle uithoeken van het stadscentrum doken er fietsverhuurders op die een graantje hoopten mee te pikken van het snel groeiende succes van de tweewieler in Barcelona. De geleide tours in en rond de stad kregen er ook een hoop concurrentie bij. Je kon het zo gek niet bedenken of er bestond wel een tour voor. Wat dacht je van een avondlijke griezelwandeling door de gotische wijk, een ecologische fietstour op een bamboe fiets of een tocht langs verborgen sculpturen van engelen en monsters in de oudste gebouwen van de stad ?
Toeristenflats en Airbnb verdrongen de Barcelonezen uit de oude stadswijken. De huurprijzen staken die van een Manhattan loft met zicht op Central Park de loef af. Het stadsbestuur besloot drie jaar geleden om geen nieuwe hotelvergunningen meer uit te reiken wegens overaanbod. Karaktervolle buurtwinkels, die al verschillende generaties hadden overleefd, sloten de deuren omdat de eigenaars van de panden tot tien keer meer huurgeld kreeg aangeboden door investeerders. Het oude centrum kreeg in de plaats een overvloed van restaurantketens, juice en smoothie barretjes, souvenir shops en ijssalons bovenop de hotels in alle soorten en maten.
De kip met de gouden eieren bleek echter niet voorzien op een extreem onvoorziene omstandigheid alias Covid 19. Nu de naar schatting gemiddeld tussen 150 en 170 duizend toeristen per dag in een vingerknip zijn verdwenen, is de stad teruggekeerd naar de tijd van het Pre-Olympisch Barcelona. Toen waren toeristen exotische subjecten die hoogstens tijdens de zomer eens een dagtripje maakten vanuit de campings van Lloret de Mar of Salou. De lokale bevolking heeft heel veel plekken in de stad heroverd die al jarenlang niet meer tot hun terrein behoorden.
Barcelona is nu een grote handelsruimte die leeg staat getuige de vele borden met «te huur» of «over te nemen» op de gesloten rolluiken. Augustus is normaal dé nationale siesta maand waardoor veel winkels hun deuren sluiten. Afgelopen jaar bleven veel handelszaken in augustus toch open in een poging om een graantje mee te pikken van de thuisblijvers en het schaarse nationaal toerisme. Slechts 1/4 van de hotels is open en veel van zij die gesloten bleven zijn afgezet met houten borden. Ook congres- en beursgangers blijven thuis en zakkenrollers zijn werkloos. In de wijken waar er veel migranten wonen, is het dagelijks aanschuiven aan de voedselbanken. Vooral mensen die zonder arbeidscontract als schoonmaker of keukenhulp werkten in hotels en restaurants.
De coronacrisis is een opportuniteit om het toerisme meer af te stemmen op het lokale leven in de stad. De Assemblea de Barris pel Decreixement Turístic pleit voor een de-concentratie van de lokale economie door de promotie van het toerisme te verminderen, toeristenaccomodatie strenger te controleren en het vliegtuig- en cruiseschip verkeer in te dijken. Een overgang naar een duurzamer toerisme dat compatibel is met het lokale leven en de immobiliënluchtbel niet aanwakkert. Het afbouwen van de toeristische sector moet gepaard gaan met een versterking van andere economische sectoren en het herscholen van wie rechtstreeks of onrechtstreeks werkzaam is in het toerisme.
Hoeveel procent van de les die corona Barcelona geleerd heeft, zal blijven hangen wanneer de toeristen het centrum van de stad weer zullen innemen ?
Comments